Agnieszka Kijewska
Urodziłam się w Lublinie i z tym miastem związałam swoje życie i pracę zawodową. Mogę powiedzieć, że wychowałam się w Bibliotece Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w której pracowali moi dziadkowie. Bardzo często posyłano właśnie mnie do biblioteki, abym przyprowadziła Dziadka, który już dawno powinien zakończyć pracę, gdyż zbliżała się pora kolacji. Na półce z dziadkowymi książkami stało tajemnicze trzytomowe dzieło, wydane zaraz po wojnie, którego pierwszy tom dość wcześnie z zapałem przestudiowałam. Była to Historia filozofii Władysława Tatarkiewicza. W trudnych latach siedemdziesiątych uczyłam się w III LO im. Unii Lubelskiej, ale nawet wówczas wspaniałe nauczycielki – prof. Stanisława Głuszakowa, Janina Snoch czy Alina Zabrotowicz – potrafiły zapalić nas miłością do literatury, języka i sztuki. Lata moich studiów uniwersyteckich przypadły na burzliwy okres początku lat osiemdziesiątych. Byłam na drugim roku filozofii teoretycznej, kiedy wprowadzono stan wojenny. Jednym z najbardziej spektakularnych wspomnień z tego okresu jest to, gdy z grupą moich kolegów, „w konspiracji”, spotykaliśmy się w mieszkaniu dr Wojciecha Chudego, aby czytać Fenomenologię ducha Hegla. W czasie studiów miałam szczęście uczęszczać na wykłady wyjątkowych profesorów: o. dr Edwarda Iwo Zielińskiego, ks. prof. Stanisława Kamińskiego, ks. prof. Tadeusza Stycznia, doc. Jana Czerkawskiego, prof. Antoniego Stępnia, o. prof. Mieczysława Krąpca, prof. Ludwika Borkowskiego, dr Stanisława Kiczuka, ks. mgr Andrzeja Wawrzyniaka. Na ostatnich latach studiów filozoficznych zapisałam się na seminarium ks. prof. Mariana Kurdziałka, który nieodwołalnie stał się moim mistrzem. Był to człowiek niezwykły: o ogromnej erudycji i kulturze osobistej, subtelnym dowcipie, autoironii, a przy tym o wielkiej skromności. Zawsze starał się wysuwać na plan pierwszy nas, swoich uczniów, sam pozostając tuż za nami, aby nas wspierać i pomagać. Ksiądz Profesor często mawiał, że warto uczyć się u największych filozofów, dlatego zapewne skierował moje zainteresowania ku Plotynowi i Pseudo-Dionizemu, a potem ku Janowi Szkotowi Eriugenie. Mogę powiedzieć, że wszystko, co dobre w mojej intelektualnej formacji zawdzięczam właśnie jemu, to, co jej niedostaje – jest skutkiem mojego lenistwa. Profesor Kurdziałek zachęcał nas, abyśmy – w miarę możności – studiowali nie tylko wielkich mistrzów, ale i w wielkich ośrodkach. Nie było to wówczas łatwe, ale miałam niewątpliwie szczęście, że mogłam spędzić nieco czasu Leuven, w tamtejszym Instytucie Filozofii, korzystając z konsultacji znakomitych profesorów i przesiadując długie godziny we wspaniałych bibliotekach uniwersyteckich i klasztornych. Innym ważnym, a w zasadzie najważniejszym elementem ludzkiego życia jest rodzina i przyjaciele. Mam to szczęście, że od lat towarzyszy mi mój Mąż, Krzysztof – nauczyciel i snycerz, nasze dzieci: Aleksandra i Kajetan oraz liczne grono ich i naszych przyjaciół. Do rodziny należy także Ziomek – alaskan malamut oraz Bajdek, kot-znajda, który całkowicie podporządkował sobie pozostałych członków rodziny. Historia filozofii starożytnej i średniowiecznej, w tym: dzieje starożytnego i średniowiecznego neoplatonizmu (Plotyn, św. Augustyn, Dionizy Areopagita, Boecjusz, Jan Szkot Eriugena, szkoła w Chartres, Mikołaj z Kuzy). 1976–1980 nauka w III LO im. Unii Lubelskiej w Lublinie 1980–1985 studia z filozofii teoretycznej na Wydziale Filozofii KUL 1983–1984 studia z filologii klasycznej na Wydziale Humanistycznym KUL 1985: magisterium z filozofii ze specjalnością historia filozofii na podstawie pracy: Wpływ myśli chrześcijańskiej na koncepcję piękna Pseudo-Dionizego Areopagity; promotor: ks. prof. dr hab. Marian Kurdziałek. 1993: doktor filozofii na podstawie pracy: Neoplatonizm Jana Szkota Eriugeny; promotor: prof. dr hab. M. Kurdziałek; recenzenci: prof. dr hab. W. Stróżewski (UJ), dr hab. Zieliński (prof. KUL). 2000.03.16: doktor habilitowany na podstawie rozprawy Księga Pisma i Księga Natury. Heksaemeron Eriugeny i Teodoryka z Chartres; recenzenci: prof. dr hab. M. Markowski (PAN), prof. dr hab. M. Gogacz (USKW), dr hab. E. Zieliński (prof. KUL). 2000.06.26: Centralna Komisja do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych zatwierdziła uchwałę Rady Wydziału Filozofii KUL o nadaniu tytułu doktora habilitowanego. 2007.10.22: Prezydent RP podpisał wniosek o nadaniu tytułu naukowego profesora. 1988: Asystent przy Katedrze Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej na Wydziale Filozofii KUL 1994: Adiunkt przy Katedrze Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej na Wydziale Filozofii KUL 2001.06.01: Stanowisko profesora na okres 5 lat przy Katedrze Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej na Wydziale Filozofii KUL 2001.09.01 – 2004.08.31: prorektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego do spraw nauki, kontaktów zagranicznych i promocji uniwersytetu 2008.10.01: kierownik Katedry Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej KUL 2008.11.01: Stanowisko profesora nadzwyczajnego 2013 – 2016: członek Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów. 1996 – 1997: grant badawczy przyznawany przez Komitet Badań Naukowych pt. Heksaemeron Eriugeny i Teodoryka z Chartres. 2005.05: grant badawczy przyznany przez Komitet Badań Naukowych na okres 18 miesięcy pt. „U źródeł kultury europejskiej. Filozofia Boecjusza” 031/H01/2005/2008. od 2008: uczestnik projektu Cusanus –Portal pod kierunkiem prof. A. W. Eulera z Institute für Cusanus Forschung (Trewir, Niemcy); rezultat – artykuły: urts173.uni-trier.de.8080/Cusanus/artikel/johannes-scotus-eriugena oraz: urts173.unitrier.de:8080/Cusanus/artikel/boethius 2009: Projekt „Neoplatońskie źródła kultury europejskiej: Eriugena-Kuzańczyk” – Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej nr 12245/09/TM; 2009.11: uczestnik grantu sponosrowanego przez Ministerio de Ciencia e Innovación de España pt. Las nociones de causalidad y manifestación como explicatio mundi. De Escoto Eriugena a M. Eckhart, FFI2008-02804, kierownik: prof. M-J. Soto (Pamplona); do 2011: udział w projekcie „Mistyka reńska”, kierowanym przez prof. M.-A. Vannier (Université P. Verlain, Metz), Maison des Sciences de l’homme Lorraine i Institute für Cusanus Forschung (Trewir, Niemcy); rezultat – artykuł: – Scot Erigène Jean, w: Encyclopédie des mystiques rhénans. D’Eckhart a Nicolas de Cues et leur réception, wyd. M.-A. Vannier, Cerf, Paris 2011, s. 1033-1038. 2012.14: uczestnik grantu sponosorowanego przez Ministerio de Ciencia e Innovación de España pt. Universitas rerum y metafisica del logos en la interpretacion neoplatonia medieval del proceso emanativo-manifestativo de la causalidad. De Escoto Eriugena a M. Eckhart- FFI2011-28729 (2012-14); kierownik projektu prof. M.-J. Soto (Pamplona); 2013 – 2017: uczestnik międzynarodowego projektu: New Communities of Interpretation: Context, Strategies and Process of Religious Transformation in Late Medieval and Early Modern Europe, COST-IS1301 European Cooperation in the field of Scientific and Technical Research. 1987: 3-miesięczne stypendium językowe TP KUL w Paryżu 1995 – 1996: 6-miesięczne stypendium naukowe w Instytucie Filozofii Katolickiego Uniwersytetu w Leuven 1999: 3-miesięczne stypendium naukowe w Instytucie Filozofii Katolickiego Uniwersytetu w Leuven 1999: 1-miesięczne stypendium im. Lanckorońskich, Londyn. 2003.10.21–30: Misja profesorska w ramach współpracy polsko-włoskiej, Rzym, Sapienza. 2007.03.1–14: Stypendium w Instytucie Filozofii KULeuven (Belgia) 2007.10.15–11.13: Stypendium DAAD w Institut fur Cusanus Forschung w Trewirze. 2010.02.7–13:– Staż ICT- Utrecht (Holandia) wykład: 11.02: Boethius Platonic and Christian Thinker; 12.02. seminarium: Being a Historian of Mediaeval Philsophy. 2012.09.23–30: KULeuven (Belgia), Instytut Filozofii, kwerenda. 2013.09.18–29: KULeuven (Belgia), Instytut Filozofii, kwerenda 1988: SPES (Society for the Promotion of Eriugenian Studies); od 2011: członek Board of the Officers 1995: TN KUL (Towarzystwo Naukowe KUL) 1997: SIEPM (Société International pour l’étude de la philosophie médiévale) 2003.10.09: przewodnicząca polskiej gałęzi International Society for Neoplatonic Studies (ISNS) 2004: Towarzystwo Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej 2010: Member of Kueser Akademie für Europäische Geistesgeschichte, Członek Societé Française Cusanus 2003: Rada Redakcyjna „Studiów antycznych i mediewistycznych” IFIS PAN; 2004: Rada Naukowa czasopisma „Diametros”; 2005: Komitet Redakcyjny „Mediaevalia Philosophica Polonorum”; 2005: Komitet Redakcyjny serii wydawniczej „Klasyka Filozofii”, IFIS PAN. 2010: Coincidentia. Zeitschrift für europäische Geistesgeschichte 2010: Archiwum Historii Filozofii i myśli społecznej 2011: Peitho. Examina antiqua 2004.06.18: Nagroda Rektora KUL I stopnia za organizację międzynarodowej konferencji: Byt czy dobro? Metamorfozy neoplatonizmu. 2005.09.21: Srebrny Krzyż Zasługi przyznany przez Prezydenta RP. 2008.06: Nagroda Rektora KUL II stopnia za książkę Święty Augustyn. 2012: Medal Komisji Edukacji Narodowej. 2002.10.21, Lublin: Św. Augustyn – Afrykański i uniwersalny – konferencja zorganizowana z okazji otwarcia wystawy o św. Augustynie przybyłej z Uniwersytetu we Fryburgu Szwajcarskim; referat wprowadzający. 2003.10.7–10, Lublin: międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Zakład Historii Filozofii KUL pod patronatem SIEPM oraz ISNS pt. Being or Good. Metamorphoses of Neoplatonism; referat: Boethian Concept of the Supreme Good [sprawozdanie: R. Majeran, “Being or the Good (Goodness)? Metamorphoses of Neo-Platonism”, w: “Bulletin de philosophie médiévale” 45 (2003), s. 273-284]. 2004.09.16–18, Lublin: Catholic Traditions in History, Literature and Philosophy – konferencja międzynarodowa zorganizowana przez Zakład Historii Filozofii KUL oraz Erasmus Instititue z Uniwersytetu Notre Dame (USA); referat: Medieval Studies: Their Role in University Teaching in Poland. 2008.12: Sesja naukowa: Mistrzowie. Z okazji jubileuszu pracy dydaktyczno-naukowej o. prof. E. Zielińskiego. 2009.09.22–24: Międzynarodowa konferencja organizowana wraz z Institut für Cusanus Forschung (Trewir): Eriugena-Cusanus, Lublin, wykład: Philosophy and Etymology: Theos as videns and currens. 2010.11.25: – konferencja Mistrzowie : ks. Prof. Marian Kurdziałek 1920-1997 – organizacja. 2014.10.2–3, Warszawa, klasztor oo. Dominikanów, Służew, współorganizacja Międzynarodowej Konferencji: Homo mysticus: Nicholas of Cusa and rhineland mysticism (wraz ze Studium Dominicanum. Szkoła Filozofii i Teologii im. Jacka Woronieckiego i Cusanus Hochschule i. G., Bernkastel-Kues); wykład inauguracyjny: Mystical Interpretation of the Exile and Return to Paradise in Eriugena’s Periphyseon. 6-9.03. 2002, Dublin, Międzynarodowa Konferencja zorganizowana przez Notre Dame University (USA) i Trinity College (Dublin): Eriugena, Berkeley and the Idealist Tradition; referat: Eriugenian Concept of Paradise. An Idealistic Approach. 26-31. 08. 2002, Porto: XI Międzynarodowy Kongres Filozofii Średniowiecznej: Intellect and Imagination in medieval philosophy; referat: True and False Self in Boethius. 2002.11.23, Paryż: Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Centre de la Civilisation Polonaise w Paryżu pt. Enseignement superieur en Pologne en l’eveil de l’entrée en l’Union Europeen; referat: Des relations parmi des medievistes polonais et francais. 17-18.10.2003, Lublin: międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Komisję Polsko-Ukraińskich związków kulturowych PAN o/Lublin i Katedrę Literatury Współczesnej KUL pt. Kultura polska i ukraińska a myśl filozoficzno- religijna, wykład: Poznaj samego siebie, czyli „Narcyz” H. Skovorody. 2003.12.4–5, Kraków: sympozjum zorganizowane przez Wydział Filozoficzny PAT, Katedry: Metafizyki, Filozofii Boga i Filozofii Religii pt. Teologia negatywna – pomiędzy dialektyką a doświadczeniem religijnym; wykład: Podstawy teologii negatywnej w myśli Eriugeny. 1-4.06.2004, Buenos Aires: I Międzynarodowy Kongres Kuzańczykowy Ameryki Łacińskiej (1er. Congreso Internacional Cusano de Latinoamerica) zorganizowany przez Universidad de Buenos Aires; referat “De ludo globi” the journey of the soul towards God. 3.06. 2004, Buenos Aires: wykład w ramach Katedry Historii, Języka i Kultury Polskiej (Catedra Extracurricular de Historia, Lengua y Cultura Polaca) na Universidad del Salvador pt. La Evolucion de la Escuela Tomista. 8-10.10. 2004, Gettysburg (USA): międzynarodowa konferencja zorganizowana przez American Cusanus Society pt. Reform and Obedience; referat: The Concept of Faith in Cusanus’ Sermon XXI. 20-21.10. 2004, Stalowa Wola: konferencja naukowa Wydziału Zamiejscowego Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli pt. Czasy katedr – czasy uniwersytetów. Źródła jedności narodów Europy; wykład: Reforma edukacji fundamentem reformy państwa. Renesans karoliński. 18-20 września 2006 – Coloquio interdisciplinar Sobre la identidad cristiana. Valores cristianos y sociedad civil, Universidad de Navarra, Pamplona; wykład: Christianity as the Way of Self-Transcendence. 20-22 września 2006 Petersburg, Das Erbe des Nicolaus Cusanus und Traditionen der europaischen Philosophie; wykład: The Concept of Intellect in Eriugena and Cusanus. 6-7 listopada 2006, Katowice; Metamorphoseon synagoge. Przemiany i więzi w literaturze, sztuce i etyce, organizator: Katedra Literatury Porównawczej UŚ; wykład: Nawrócenia św. Augustyna. 27-28 września 2007, Lublin, konferencja zorganizowana przez Wydział Teologii KUL pt. Personalizm Polski; wykład: Patrystyczne koncepcje osoby. – 14-15 lutego 2008, Warszawa – konferencja organizowana przez Komisję Historyczną Instytutu Historii PAN: Uczucia i emocje jako przedmiot nauk historycznych; wykład: Pomiędzy zdziwieniem a zawstydzeniem. Idiota de mente Mikołaja z Kuzy. – 9 maja 2008, Wrocław, konferencja zorganizowana przez Instytut Filozofii (UWr) i Wyższą Ewangelikalną Szkołę Teologiczną: Apokatastaza – Czy piekło jest puste?, wykład: Zbawienie i potępienie w myśli Eriugeny. – 30 maja- 1 czerwca 2008, Kazimierz nad Wisłą, Pamięć i upamiętnienie w epoce późnego antyku. IX Sympozjum Kazimierskie poświęcone kulturze świata późnego antyku i wczesnego chrześcijaństwa; wykład: Augustyńska koncepcja pamięci. – 31.07-3.08. 2008, Turku (Finlandia), międzynarodowa konferencja: „Ego sum, quia tu me respicis”. The Self, Self-Consciousness and World View in the Later Writings of Nicholas of Cusa; referat: Idiota de mente as Cusanus’ Voice in the Plato-Aristotle Controversy. – 19-22.08. 2008, Buenos Aires, II Międzynarodowy Kongres Kuzańczykowy Ameryki Łacińskiej (II Congreso Internacional Cusano de Latinoamerica): Relación entre Identidad y Alteridad, wykład: Asimilación y diferenciación, gnoseologia de Nicolas de Cusa en „Idiota de mente”. – 15-20 września 2008, Warszawa, VIII Zjazd Filozofii Polskiej wykład: Epistemologia Mikołaja z Kuzy: pomiędzy platonizmem a arystotelizmem. – 20-24 września 2008, Łódź, III Kongres Mediewistów Polskich; wykład: Eriugena jako przedstawiciel renesansu karolińskiego. – 29 października 2008, Warszawa, konferencja organizowana przez Instytut Politologii UKSW pt. Uniwersytet i Demokratyczne Państwo Prawa; wykład: Ideowe źródła uniwersytetu w tradycji europejskiej. 27-29 kwietnia 2009, Pamplona, Międzynarodowa Konferencja zorganizowana przez Universidad de Navarra w ramach: XLVI Reuniones Filosoficas: Metafisica y Libertad; wykład: La conversión de intelecto y la conversión de la voluntad en las Confesiones de San Augustin. 21-22 maja 2009 – Olsztyn, Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski: Św. Brunon: Patron lokalny czy symbol jedności Europy i powszechności Kościoła?, wykład: Czasy św. Brunona z Kwerfurtu okiem historyka filozofii. —24-25 VI 2010 UJ Kraków, Międzynarodowa konferencja: Divine Men and Women in the History and Society of Late Hellenism; wykład: Boethius – Christian Philosopher or Divine Man? – 22 X 2010 – Lublin, międzynarodowa konferencja współorganizowana przez Instytut Europy Środkowo-Wschodniej i stowarzyszeni Lubliniana w ramach projektu ICOPE (Imaginaire Collectif des Peuples de l’Europe) pt. Construction d’un imaginaire collectif europeen. De la Renaissance aux Lumieres, Allemagne, France, Pologne : unite et diversite ; wykład : Nicolas de Cues, philosophe de la Renaissance – 9-11. listopada 2011, Chicago –Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Divinity School SPES: Eriugena and Creation; wykład: Eriugena and XIIth Century; – 18-21.09. 2011, Poznań (UAM) – IV Kongres Mediewistów Polskich; wykład: Ks. prof. M. Kurdziałek jako historyk filozofii; – 23 listopada 2011, Kraków, klasztor oo. Augustianów: Teologia i polityka- Colloquium Augustinianum. Teologia polityczna św. Augustyna, wykład: Antropologiczna geneza dwóch państw w XIV księdze “O państwie Bożym”; –1-3 grudnia 2011, Kraków, konferencja zorganizowana przez UPJPII Ecclesia semper reformanda, wykład: Mikołaj z Kuzy filozof i reformator. 29.03-2.04. 2012 Kues, konferencja zorganizowana przez Kueser Akademie für Europäische Geistesgeschichte, wykład: Eriugena on Unnameability of God. – 18-19 maja 2012 Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, konferencja: Indywiduum w perspektywie ontologicznej, epistemologicznej i aksjologicznej; wykład: Koncepcja indywiduum w myśli Jana Szkota Eriugeny. 17-21. września 2012, Wisła – IX Zjazd Filozofii Polskiej; wykład: Eriugena o nienzywalności Boga; przewodniczenie sekcji historii filozofii starożytnej i średniowiecznej. 2012.12.04, Lublin: konferencja zorganizowana przez Katedrę Metafizyki: Spór o piękno; wykład: Neoplatońska koncepcja piękna. 2013.04.18, Lublin: konferencja zorganizowna przez Katedrę Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej : Hellenizm i chrześcijaństwo w późnej starożytności i Bizancjum wykład: Wpływ myśli starożytnej na koncepcję Bożej nieskończoności w myśli Mikołaja z Kuzy. 2013.04.26, Nicea: Université de Nice Sophia Antipolis, Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Centre de Recherche en Histoire des Idées pt. Infini et l’ alterité dans l’oeuvre de Nicolas de Cues; wykład: Infinitatem te video. La conception de l’Infinité de Dieu dans le traité „Le Tableau ou la vision de Dieu”; 25-26. 04. 2014 Nicea, Université de Nice Sophia Antipolis, Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Centre de Recherche en Histoire des Idées pt.: Nicolas de Cues. Sourses et postérité. Le tournant anthropologique de la philosophie; wykład: Erigène et Nicolas de Cues – processio et explicatio 23-25 maj 2014- Bernkastel-Kues, Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Kueser Akademie für Europäische Geistesgeschichte pt. „Können”-Tagung; wykład: The Anagogical Function of the Sensible Reality in the Philosophy of Eriugena and Cusanus against the Background of Its Neoplatonic Sources; Recenzje: Teksty drobne: Wykłady gościnne: 2007.03.12: Wykład na seminarium historii filozofii średniowiecznej prof. C. Steela w Instytucie Filozofii Uniwersytetu w Leuven: The Metrum 9 from the 3rd Book of „De Consolatione Philosophiae”. 2010.09.21–22, Rosja, Petersburg: Instytut Filozofii Państwowego Uniwersytetu – wykłady: History of Medieval Philosophy and its Historiography; Nikołaj Kuzanskij – filosof renesansa. 2013.03.08, Warszawa: wykład Boecjuszowa koncepcja osoby, na zaproszenie Koła Naukowego Studentów Filozofii IF, UW Literatura piękna, muzyka klasyczna i operowa, podróże i muzea, szydełkowanie i druty, gotowanie, pływanie. agnieszka.kijewska@kul.lublin.pl Katedra Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej KUL Racławickie 14, 20-950 Lublin