Czytelnia online: „Póżnoantyczne próby obalenia determinizmu: Aleksander z Afrodyzji i Chalcydiusz”. Czytaj artykuł Moniki Komsty
W Czytelni online dostępny jest tekst Moniki Komsty pt. Późnoantyczne próby obalenia determinizmu: Aleksander z Afrodyzji i Chalcydiusz. Tekst został opublikowany w „Rocznikach Filozoficznych” (2008: 2[56]). Można go znaleźć również na stronie internetowej czasopisma www.kul.pl/rf w zakładce „Wydania on-line”.
Przedmiotem analizy zawartej w tym artykule będą dzieła dotyczące przeznaczenia dwóch późnoantycznych autorów: Aleksandra z Afrodyzji oraz Chalcydiusza. Pierwszym omawianym traktatem będzie De fato Aleksandra , pismo wcześniejsze i obszerniejsze, drugim natomiast fragment pochodzący z komentarza do Timajosa autorstwa Chalcydiusza . Aleksander pisze we wstępie, że ma zamiar przedstawić naukę stoicką i ją obalić, aby na tym tle lepiej ukazały się zalety teorii arystotelesowskiej, którą przedstawia w początkowych rozdziałach De fato. Celem Chalcydiusza jest natomiast nie tyle krytyka stoików, co raczej lepsze przedstawienie platońskiej nauki o przeznaczeniu; dlatego opisuje ją w dwóch etapach: najpierw jej wstępną wersję, następnie umieszcza polemikę z najważniejszymi, według niego, argumentami stoickimi, a wreszcie powraca do doktryny platońskiej, ponieważ krytykując stanowisko Portyku, może lepiej przedstawić własne, platońskie.
Z artykułu
M.A. Komsta, Późnoantyczne próby obalenia determinizmu: Aleksander z Afrodyzji i Chalcydiusz, „Roczniki Filozoficzne” 56 (2) 2008, s. 151–164.
