Maria Magdalena – część 1
Ołtarz główny z kościoła św. Marii Magdaleny w Tarazonie (Hiszpania)
W piętnastym wieku Maria Magdalena była jedną z najpopularniejszych świętych. Powszechnie identyfikowano ją z ewangeliczną jawnogrzesznicą oraz z Marią z Betanii. Widziano w niej siostrę Marty i Łazarza, a zarazem nawróconą prostytutkę i kobietę, z której Chrystus wyrzucił siedem złych duchów. Maria Magdalena była świadkiem najważniejszych wydarzeń opisanych w Ewangeliach. Stała pod krzyżem i spotkała zmartwychwstałego Chrystusa, o którym zaniosła wieść uczniom, stając się „Apostołką Apostołów”. Historię biblijną uzupełnia przekaz apokryficzny zawarty w Złotej legendzie Jakuba de Voragine, według którego Maria miała dopłynąć do Marsylii, gdzie publicznie głosiła nową wiarę i czyniła cuda. Potem udała się do pustelni, gdzie przebywała trzydzieści lat aż do śmierci.
Maria Magdalena jest główną bohaterką kilku kazań Mikołaja z Kuzy, m.in. wczesnego Kazania VII. Kuzańczyk wygłosił je w 1431 roku, prawdopodobnie w Koblencji. Przygotowane zostało na święto Marii Magdaleny obchodzone dwudziestego drugiego lipca. Kuzańczyk oparł je na egzegezie słów biblijnych zaczerpniętych z Ewangelii z dnia: „Remittuntur ei peccata multa, quoniam dilexit multum”. Postać Marii Magdaleny została skonstruowana w oparciu o wątki zarówno biblijne, jak i apokryficzne i stanowi alegorię miłości duszy do Boga.
W zeszłym roku w „Rocznikach Filozoficznych” ukazał się mój artykuł poświęcony właśnie kazaniu VII. Zawiera on analizę Kuzańczykowego pojęcia miłości poprzez omówienie obecnych w tekście terminów (amor, caritas, dilectio) oraz wyodrębnienie dwóch wykorzystanych przez Kuzańczyka schematów drogi miłości (trój- i siedmiostopniowego). Pokazuję tam również zależności intertekstualne między kazaniem Mikołaja z Kuzy a pismami pseudo-bonawenturiańskimi, zwłaszcza De diaeta salutis Wilhelma de Lanicia i De septem itineribus aeternitatis Rudolfa von Biberach.
Barbara Grondkowska, The Stages of Love in Cusanus’ Sermon VII Remittuntur ei peccata multa, „Roczniki Filozoficzne” 63 (2015), nr 2, s. 145-163.
DOI 10.18290/rf.2015.63.2-10
Artykuł można znaleźć na stronie „Roczników Filozoficznych”.
W najbliższych tygodniach na blogu ukaże się tłumaczenie drugiej i trzeciej części kazania. Obie części wyróżniają się nietypową w praktyce predykanckiej formą dialogu z Marią Magdaleną, która odgrywa rolę przewodniczki w mistycznym wstępowaniu do Boga.
